Wykaz Świadczeń

Zmiany w sytuacji opiekunów osób niepełnosprawnych w 2018 r. (aktualne w 2022 r.) „Rodzice dzieci z niepełnosprawnością będą mieli prawo do wydłużenia czasu pobierania zasiłku opiekuńczego z 14 do 30 dni. Obowiązywać to będzie w przypadku opieki nad dzieckiem chorym ze znacznym stopniem niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie z następującymi wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki, lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji i konieczności stałego współudziału opiekuna dziecka w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji, aż do ukończenia przez dziecko 18 lat.”
(https://kadry.infor.pl/kadry/ubezpieczenia/zasilki_i_inne_swiadczenia/772982,Wydluzenie-prawa-do-zasilku)

Kierunki działań

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Świadczenia i zasiłki

Wykaz świadczeń dla opiekunów

Świadczenia dla opiekunów osób niepełnosprawnych. Świadczenie pielęgnacyjne przeznaczone jest dla opiekunów dzieci z niepełnosprawnością powstałą do 18. roku życia lub do 25. roku życia w przypadku, gdy dziecko znajdowało się w trakcie nauki:
• matce bądź ojcu dziecka
• faktycznemu opiekunowi dziecka*
• osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną
• Innym osobom, na których (zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego) ciąży obowiązek alimentacyjny (z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności)
• osobom innym, niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, gdy spełnione są łącznie następujące warunki: rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
• nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
• nie ma faktycznego opiekuna dziecka ani osoby będącej rodziną zastępczą spokrewnioną lub legitymują się one orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności

*Opiekunem prawnym jest osoba, której powierzono sprawowanie opieki na zasadach określonych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. W myśl ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, z uwzględnieniem ust. 14, pojęcie opiekuna faktycznego oznacza osobę faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka.

Wysokość – Świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2022 r. wynosi 2,119zł netto miesięcznie, i co ważne nie jest zależne od dochodu, od 1.01.2023 roku wyniesie 2,457 zł.

Zasiłek dla opiekuna oraz specjalny zasiłek opiekuńczy

I. Zasiłek dla opiekuna (dla opiekunów osób dorosłych) – Komu przysługuje?
Wyłącznie osobom, które na skutek nowelizacji ustawy z 1 lipca 2013 r. utraciły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, a także nie spełniły kryterium dochodowego do otrzymania specjalnego zasiłku opiekuńczego, pozostając bez wsparcia państwa.
NIE jest zależny od dochodu.
Wysokość – Zasiłek dla opiekuna dorosłej osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności wynosi 846,42 zł netto miesięcznie od 2021r., wraz z ustawowymi odsetkami za czas niepobierania świadczenia. Prawo do zasiłku dla opiekuna ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. Uprawnienie do pobierania zasiłku dla opiekuna będzie jednak podlegało weryfikacji co pół roku – w tym celu przeprowadzany będzie wywiad środowiskowy z rodziną. Wywiad ten będzie także przeprowadzany wówczas, gdy zaistnieją wątpliwości, co do faktu sprawowania opieki przez osobę pobierającą zasiłek dla opiekuna. Zarejestrowanie się w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu osoby bezrobotnej nie ma wpływu na uprawnienie do pobierania zasiłku dla opiekuna w okresie od 1 lipca 2013 r. do dnia złożenia wniosku o ustalenie zasiłku dla opiekuna.

II. Specjalny zasiłek opiekuńczy (dla opiekunów osób dorosłych) – Komu przysługuje?
Przysługuje osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny. Muszą one zrezygnować z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą, która legitymuje się:
• orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
albo
• orzeczeniem o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji i konieczności stałego współudziału opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji
• od 1 stycznia 2015 r. specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje także małżonkom oraz tym opiekunom, którzy nie podejmują pracy ze względu na opiekę nad osobą z niepełnosprawnością, a nie tylko tym, którzy zrezygnowali z pracy. Obowiązuje ich jednak kryterium dochodowe.
• specjalny zasiłek opiekuńczy JEST zależny od dochodu
• zasiłek ten przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę, nie przekracza kwoty 764 zł. W przypadku nieznacznego przekroczenia kryterium dochodowego na osobę, zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym.
Wysokość – Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje w wysokości 846,42zł netto miesięcznie od 2021 r.
Jak uzyskać? – Zależnie od miejsca zamieszkania, osobą właściwą do ustalania uprawnienia i wypłaty świadczeń jest: wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Mogą oni jednak zlecić wykonywanie tych czynności jednostkom podległym (np. Ośrodkom Pomocy Społecznej, bądź Wydziałowi Spraw Rodzinnych).

Zasiłek pielęgnacyjny

Kto może otrzymać zasiłek pielęgnacyjny?
Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje rodzicom, opiekunom prawnym, opiekunom faktycznym dziecka do ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Po osiągnięciu przez dziecko pełnoletniości (jeśli nie jest całkowicie ubezwłasnowolnione) w celu kontynuacji wypłaty świadczenia musi ono złożyć wniosek osobiście lub za pośrednictwem osoby upoważnionej (osoba składająca wniosek w imieniu wnioskodawcy jest zobowiązana okazać upoważnienie osoby do złożenia wniosku w jej imieniu).
Kryterium dochodowe – Brak kryterium dochodowego

Od czego zależy przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego?
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
• niepełnosprawnemu dziecku;
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku doukończenia 21 roku życia,
• osobie, która ukończyła 75 rok życia.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:
• osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego
• osobie przebywającej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (oznacza to dom pomocy społecznej, placówkę opiekuńczo-wychowawczą, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, szkołę wojskową lub inną szkołę, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie),
• zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje, jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadcze nie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby chyba, że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego 215,84 zł miesięcznie, nie podlega on waloryzacji.

Jak przyznawany jest zasiłek pielęgnacyjny?
Zasiłek przyznaje się od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożono wniosek na czas ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności. Jeśli orzeczenie wydano na stałe zasiłek przyznaje się na stałe. Osobom pobierającym świadczenia z innego organu emerytalno – rentowego zasiłek przyznaje się do miesiąca poprzedzającego miesiąc ukończenia 75 roku życia. Zasiłek z tytułu ukończenia 75 roku przyznaje się na czas nieokreślony.
Jeżeli osoba w okresie trzech miesięcy od wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności złoży wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.
Jeśli upłynął termin ważności orzeczenia i złożono w Miejskim Zespole do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności wniosek o ponowne orzeczenie należy złożyć wniosek
o zasiłek pielęgnacyjny wraz zaświadczeniem o toczącym się postępowaniu. Postępowanie administracyjne w sprawie zasiłku pielęgnacyjnego zostanie zawieszone do czasu uzyskania nowego orzeczenia.

Program Rodzina 500+

Program Rodzina 500 Plus jest programem wsparcia rodzina w wychowaniu dzieci poprzez przyznawanie świadczeń wychowawczych. Zgodnie ze zmianami wprowadzonymi w Programie „Rodzina 500+”, od 1 lipca 2019 roku świadczenie wychowawcze przysługuje na każde dziecko do ukończenia 18. roku życia bez względu na dochód osiągany przez rodzinę.
Świadczenie przysługuje osobom uprawnionym (rodzice, opiekunowie prawni lub faktyczni) do momentu ukończenia przez każde dziecko 18 roku życia. Świadczenie może otrzymać rodzina bez względu na stan cywilny rodziców. Otrzymają je zatem zarówno rodziny, w których rodzice są w związku małżeńskim, jak i rodziny niepełne oraz rodzice pozostający w nieformalnych związkach. W przypadku rodziców rozwiedzionych wsparcie otrzyma ten rodzic, który faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem.
Wnioski o świadczenie wychowawcze można składać bezpłatnie w następujących formach:
1. Papierowej:
• w gminie (urząd miasta/gminy, ośrodek pomocy społecznej)
• wysyłając pocztą
2. Elektronicznej:
• poprzez Platformę Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – pue.zus.pl
• poprzez Portal Informacyjno-Usługowy Emp@tia Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej – empatia.mrpips.gov.pl
• za pośrednictwem portalu ePUAP – epuap.go.pl/wps/portal
• za pośrednictwem wybranych systemów bankowości elektronicznej
• jeśli okaże się, że Twój wniosek ma braki albo błędy – dostaniesz pisemne wezwanie do jego poprawienia lub uzupełnienia. Jeśli tego nie zrobisz, Twój wniosek nie zostanie rozpatrzony i nie dostaniesz pieniędzy
• w przypadku jakichkolwiek zmian (dochodów, liczby członków rodziny) osoby uprawnione do otrzymywania zasiłku zobowiązane są powiadomić o tym właściwy organ (wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania) w terminie do 14 dni
• świadczenia nie są jednak przyznawane bezwarunkowo. W przypadku, gdy będzie zachodziło uzasadnione podejrzenie, że wypłacane pieniądze są marnotrawione lub wydatkowane niezgodnie z przeznaczeniem przez osobę pobierającą, wówczas może zostać podjęta decyzja o: wstrzymaniu wypłaty świadczenia w całości lub części
• przekazywaniu świadczenia w całości lub w części w formie rzeczowej

Co zrobić w razie odmowy wypłaty pieniędzy z programu?
Możesz odwołać się od decyzji organu do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Masz na to 14 dni od otrzymania decyzji. Odwołanie złóż w siedzibie instytucji, która wydała decyzję odmowną albo wyślij pocztą, najlepiej listem poleconym z potwierdzeniem odbioru (zachowaj potwierdzenie wysłania i odbioru). Więcej informacji na stronie https://domtopraca.pl/informator-dla-opiekunow-osob-z-niepelnosprawnoscia-1- co-nas-czeka-w-2018-roku/. Należy pamiętać, że osoby niepełnosprawne mogą ubiegać się o rentę. O tym jaka renta ci przysługuje i jakie warunki musisz spełnić, aby została ci ona przyznana przeczytasz na stronie www.zus. pl w zakładce „Świadczenia”. Wniosek o 500 plus dla niepełnosprawnych jest dostępny od 2.09.2019 r. Można go pobrać ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub w siedzibach ZUS. Osoby otrzymujące obecnie świadczenia nieznacznie przekraczające wysokość renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (czyli 1100 złotych) nie zostaną pozbawione możliwości uzyskania świadczenia uzupełniającego. Każda osoba która ma dochód do 1100 zł dostanie całą kwotę 500 zł. W późniejszym czasie Sejm przyjął poprawki. Wprowadziły one do ustawy zasadę “złotówka za złotówkę”. Przewidują one, że świadczenie uzupełniające będzie przysługiwało “w wysokości nie wyższej niż 500 złotych miesięcznie”, przy czym łączna kwota tego świadczenia i świadczeń finansowanych ze środków publicznych nie może przekroczyć 1600 złotych. Świadczenie uzupełniające będzie przysługiwało osobom, które ukończyły 18 lat, są niezdolne do samodzielnej egzystencji, a niezdolność została stwierdzona stosownym orzeczeniem, otrzymują świadczenia w wysokości nieprzekraczającej najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, czyli 1100 zł(2019 r.). 500+ w 2022/2023 roku wejdzie w nowy okres świadczeniowy. Prawo do świadczenia wychowawczego będzie ustalane nie na czas od 1 VI 2022 do 30 V 2023 roku.
Wniosek o świadczenie wychowawcze 500 plus będzie można złożyć:
• od 1 lutego 2021 drogą elektroniczną,
• od 1 kwietnia 2023 w formie papierowej.
Zapamiętaj te daty, a zachowasz ciągłość wypłat programu 500 plus!
Uwaga! Terminy te będą obowiązywały również dla świadczenia Dobry Start (300 plus dla uczniów).
Rodzie będą mogli zatem w tym samym terminie ubiegać się o oba świadczenia.

Ustawa „ZA ŻYCIEM”

Tutaj sprawdzisz jakie uprawnienia przysługują ci w ramach ustawy „Za życiem” oraz innych form wsparcia:
www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/
Zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze oraz sprzęt rehabilitacyjny – dofinansowanie PFRON. Przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze ujęte są w katalogu, który jest załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2013 r. w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie).
Znajdziesz tu (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20130001565) limity finansowania każdego przedmiotu w ramach ubezpieczenia pokrywane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) oraz wysokość udziału własnego wnioskodawcy w kosztach zakupu. Jeżeli potrzebujesz pomocy finansowej na pokrycie dopłaty do zakupu, zwracasz się do PCPR, który udzieli dofinansowania ze środków PFRON. O tym jakie warunki należy spełnić aby uzyskać dofinansowanie do zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przeczytasz tutaj: www.pfron.org.pl/osoby-niepelnosprawne/rehabilitacja/przedmioty-ortopedyczne-i-srodki-pomocnicze/. Informacje dot. turnusów rehabilitacyjnych
Wniosek o jednorazowe świadczenie „Za życiem” dla rodziców adopcyjnych.
Zgodnie z projektem wydłużeniu ma ulec termin na złożenie wniosku o wypłatę jednorazowego świadczenia w wysokości 4000 zł dla rodziców adopcyjnych. Po zmianach wniosek o świadczenie w przypadku dziecka objętego:
• opieką prawną,
• opieką faktyczną
albo
• dziecka przysposobionego
• będzie można złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia, nie później niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

Podstawowe ulgi i uprawnienia osób niepełnosprawnych

Pomoc w załatwianiu rónych spraw

Osoby niepełnosprawne w wielu aspektach życia mogą korzystać z różnego rodzaju pomocy, np. załatwiać swoje sprawy poza kolejnością w instytucjach i urzędach. Pomocy udziela się im także w czasie wyborów, w razie konieczności wystąpienia w sądzie lub gdy korzystają z usług niektórych instytucji.
Utrudnienia wynikające z różnorakiej dysfunkcji organizmu osób niepełnosprawnych mogą być przeszkodą w czynnym korzystaniu z praw wyborczych. Chcąc temu zaradzić w Ordynacji wyborczej przewidziano pewne ułatwienia dla tej kategorii osób.
Zarówno przepis art. 54 ustawy z dnia 27 września 1990 r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (patrz podstawa prawna), jak i art. 46 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw daje osobom niepełnosprawnym prawo korzystania przy głosowaniu z pomocy innych osób, niebędących członkami obwodowej komisji wyborczej i mężami zaufania.
Także w przypadku wyborów do Sejmu i Senatu osobom niepełnosprawnym ułatwiono głosowanie poprzez określenie w przepisach rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 31 lipca 2001 r. w sprawie lokali obwodowej komisji wyborczej dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych (patrz podstawa prawna) wymogów technicznych lokali wyborczych.
Lokale wyborcze dostosowane do potrzeb tej grupy wyborców powinny znajdować się na parterze budynku (wyposażonego w podjazdy lub inne urządzenia, umożliwiające samodzielne poruszanie się osoby na wózku inwalidzkim) oraz mieć wymiary zapewniające swobodne poruszanie się po nim wyborców niepełnosprawnych. Określone parametry powinny mieć także drzwi wejściowe do lokalu oraz urna wyborcza.

Pomoc w sądzie

Konieczność udziału w postępowaniu sądowym może okazać się dla osoby niepełnosprawnej wyzwaniem trudnym do podjęcia. Zawiłość sprawy, wymogi procedury sądowej i szereg formalności, które trzeba spełnić, to utrudnienia, które mogą zniechęcić każdego, a tym bardziej osobę, która z uwagi na niepełnosprawność nie jest w stanie wykonać niektórych czynności samodzielnie.
Przepisy kodeksu postępowania cywilnego umożliwiają zatem występowanie przed sądem w imieniu takich osób (w niektórych sprawach) innych uprawnionych podmiotów. Zgodnie z art. 61 par. 1 k.p.c., organizacje społeczne, których zadania nie polegają na prowadzeniu działalności gospodarczej, mogą bowiem wytyczać powództwa na rzecz obywateli. Wykaz organizacji uprawnionych do działania przed sądem w imieniu lub na rzecz obywateli zawiera rozporządzenie ministra sprawiedliwości z dnia 10 listopada 2000 r. W urzędzie (Dz. U. z 1998 r., Nr 64, poz. 414 z późn. zm.). Osoba niepełnosprawna lub z dzieckiem niepełnosprawnym może załatwiać sprawy poza kolejnością w instytucjach i urzędach publicznych oraz w sklepach.

Ulgi na przejazdy

Niepełnosprawni, którzy podróżują, mają prawo do odpowiednich warunków. Zgodnie bowiem z art. 14 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (patrz podstawa prawna), przewoźnik jest zobowiązany do zapewnienia podróżnym odpowiednich warunków bezpieczeństwa i higieny oraz wygody i należytej obsługi.
Z tej generalnej zasady wynika powinność podejmowania przez niego działań ułatwiających korzystanie ze środków transportowych, punktów odprawy, przystanków i peronów osobom niepełnosprawnym, w tym również poruszających się na wózkach inwalidzkich. Na podstawie ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, osobom niepełnosprawnym przysługują także uprawnienia do ulgowych przejazdów kolejowych i autobusowych. Rodzaje ulg i ich wysokość są zróżnicowane, a ponadto prawo do nich musi być odpowiednio udokumentowane. Rodzaje dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego określa rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 25 października 2002 r. Dokumenty te osoby uprawnione mają obowiązek okazywać wraz z dowodem osobistym lub innym dokumentem stwierdzającym ich tożsamość.

Ulgi w PKS i PKP

Od 1 sierpnia 2002 r. wszystkie ulgi obowiązują tylko w 2 klasie pociągów, tylko w określonych kategoriach pociągów oraz na podstawie określonych rodzajów biletów (szczegóły te zawarte są poniżej, w opisach uprawnień wyróżnionych grup). Ulgi nie dotyczą przejazdów pociągami EuroCity i InterCity w komunikacji międzynarodowej oraz przejazdów w komunikacji autobusowej ekspresowej.
Osoby uprawnione do ulgowych przejazdów w klasie 2 – na podstawie biletów jednorazowych – korzystające z przejazdu w klasie 1 zobowiązane są uiścić dopłatę w wysokości różnicy między cena biletu w klasie 1 a ceną biletu w klasie 2 (chodzi o ceny biletów bez ulg).

Emblemat inwalidzki (Karta Parkingowa)

Mogą otrzymać:
• osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności lub całkowicie niezdolne do pracy oraz samodzielnej egzystencji (I grupa inwalidzka) oraz inwalidzi ruchu II i III grupy (odpowiednio z umiarkowanym lub lekkim stopniem niepełnosprawności) posiadający samochód,
• osoby spełniające warunki z punktu 1), które ze względu na stan zdrowia lub wiek nie są w stanie same prowadzić pojazdu i korzystają z samochodu należącego do nich lub członka najbliższej rodziny.

Emblemat dopuszcza nie stosowanie się do następujących znaków drogowych:
• zakaz ruchu w obu kierunkach
• zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z wyjątkiem motocykli jednośladowych
• zakaz wjazdu motocykli
• zakaz wjazdu motorowerów
• zakaz postoju gdy dozwolony jest postój ponad 2 minuty
• strefa ograniczonego postoju

Niestosowanie się do wymienionych powyżej znaków nie powinno utrudniać ruchu innym kierowcom.

Instytucje odwoławcze

Poniżej lista instytucji, które możemy uznać za instytucje odwoławcze dla obywateli, których prawa są naruszane lub nieprzestrzegane:

• Rzecznik Praw Obywatelskich
• Biuro Skarg i Listów Kancelarii Prezydenta RP
• Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych

Ulga rehabilitacyjna

Ulga rehabilitacyjna to możliwość odliczenia w podatku dochodowym od osób fizycznych (od dochodu przed opodatkowaniem) i w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych (od przychodu przed opodatkowaniem), wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych – poniesionych przez niepełnosprawnych podatników lub podatników, którzy utrzymują osoby niepełnosprawne.
Ulga rehabilitacyjna w 2023 r. może być źródłem korzyści finansowych dla osób z dochodem powyżej 30 tys. zł rocznie. W przypadku dochodu rocznego nieprzekraczającego 30 tys. odliczenie od dochodu na podstawie ulgi rehabilitacyjnej stanie się niemożliwe, gdyż nie wystąpi konieczność zapłaty podatku.

Opiekun osoby niepełnosprawnej a ulga

Sytuacją typową jest, gdy wydatek ponosi niepełnosprawny, posiada dowód na jego poniesienie i to on odlicza w swoim zeznaniu rocznym ulgę rehabilitacyjną. Z odliczenia skorzystać może jednak również podatnik, na którego utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe – jeżeli dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają dwunastokrotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2013 r. poz. 982 i 1650, z 2014 r. poz. 1175 i 1682, z 2017 r. poz. 1543 oraz z 2018 r. poz. 933), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Do dochodów tych nie zalicza się:
• alimentów na rzecz dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e,
• świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 100a,
• dodatku energetycznego, o którym mowa w art. 5c ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne,
• dodatku osłonowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o dodatku osłonowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1 i 202),
• dodatku węglowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz. U. poz. 1692),
• zasiłku pielęgnacyjnego,
• dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów.

W 2022 r. kwota limitu dochodu osoby niepełnosprawnej uprawniająca jej opiekuna do korzystania z ulgi rehabilitacyjnej dio własnych dochodów wynosi 16 061,28 zł (w 2022 r. renta socjalna wynosi 1338,44 zł).
W takim przypadku dowody poniesienia kosztów mogą dotyczyć opiekuna (np. faktury mogą być wystawiane na jego imię i nazwisko).

Przeznaczenie wydatków:

• adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
• przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
• zakup, naprawę lub najem wyrobów medycznych wymienionych w wykazie wyrobów medycznych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 38 ust. 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 523, 1292, 1559 i 2054) oraz wyposażenia umożliwiającego ich używanie zgodnie z przewidzianym zastosowaniem, z wyjątkiem pieluchomajtek, pieluch anatomicznych, chłonnych majtek, podkładów i wkładów anatomicznych;
• zakup, naprawę lub najem indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, oraz wyposażenia umożliwiającego ich używanie zgodnie z przewidzianym zastosowaniem, niewymienionych w wykazie, o którym mowa w pkt 2a, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego;
• pieluchomajtki, pieluchy anatomiczne, chłonne majtki, podkłady, wkłady anatomiczne, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł;
• zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
• odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;
• odpłatność za pobyt w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym;
• odpłatność za pobyt opiekuna osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I grupy inwalidztwa lub dzieci niepełnosprawnych do lat 16, przebywającego z osobą niepełnosprawną na turnusie rehabilitacyjnym, w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego lub zakładzie rehabilitacji leczniczej;
• odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne lub leczniczo-rehabilitacyjne;
• opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł;
• utrzymanie psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł;
• opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa;
• opłacenie tłumacza języka migowego;
• kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia;
• leki, o których mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 1977) – w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeżeli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować stale lub czasowo te leki.

Odpłatny przewóz:

• osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,
• osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a;
• używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16. roku życia – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:

• na turnusie rehabilitacyjnym,
• w zakładach, o których mowa w pkt 6,
• na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży, o których mowa w pkt 11,
• opiekuna osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I grupy inwalidztwa lub dzieci niepełnosprawnych do lat 16, przebywającego z osobą niepełnosprawną na turnusie rehabilitacyjnym lub w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, lub zakładzie rehabilitacji leczniczej.

Kierunki działań